Vrijheid
Afgelopen week vierden we op 5 mei bevrijdingsdag. We staan stil bij het belang van vrijheid, we vieren dat we vrijheid kennen. Vrijheid van meningsuiting, vrijheid in gaan en staan waar we willen en vrijheid in keuzes. Voor ons is vrijheid belangrijk en gelukkig ook vanzelfsprekend.
Kijken we naar onze dieren dan heeft vrijheid opeens een heel andere invulling. Hoe goed we ook voor onze dieren zorgen, hoeveel ruimte we ze ook geven, echt ‘vrij’ zijn ze nooit. Alleen al het feit dat ze bij ons leven maakt dat ze onvrij zijn. Ze moeten zich houden aan de kaders die wij bepalen. Of dit nu hun leefomgeving betreft of gedrag wat we wel of niet van hen willen zien, wij bepalen hun wereld.
In het beste geval bieden we onze dieren hele ruime kaders, waarbinnen zij een grote mate van vrijheid ervaren. We geven hen keuzes en respecteren die ook zo goed mogelijk. Maar het is een gegeven dat we ze nooit échte vrijheid kunnen geven, simpelweg omdat zij dan vrij zullen zijn in onze maatschappij; dat vraagt van hen overlevingsvaardigheden waarover zij niet beschikken en onze maatschappij is niet meer ingericht op vrij levende huisdieren.
Omdat we dieren in en om huis houden, hebben we ook de grote verantwoordelijkheid om hen een zo goed mogelijk leven te bieden. Goed voedsel, een passende leefomgeving en veiligheid. Voor mij hoort daar het bewust omgaan met de verwachtingen die wij van onze maatjes hebben ook bij.
Hoe we hun leven vormgeven en de mate van interactie die we vragen zou enerzijds bepaald moeten worden door soort-specifieke behoeftes, en anderzijds door hun individuele wensen. Als een dier veel contact, aandacht en aanraking wil, zal hij dat moeten krijgen. Een dier dat dit allemaal liever niet wil, zal gerespecteerd moeten worden. Het gehoor geven aan hun voorkeuren geeft hen in ieder geval vrijheid in keuzes.
Ook binnen Hersenwerk is vrijheid van groot belang. Bij het aanbieden van materialen is het aan het dier of hij wel of niet ingaat op de uitnodiging. Het vervolgens volgen van wat het dier aangeeft is één van de belangrijkste pijlers van de visie van Hersenwerk voor dieren. Het dier bepaalt óf het wil Hersenwerken, met wát en op welke manier.
Dat houdt in dat we ook een ‘nee’ kunnen verwachten en die dan vervolgens uiteraard respecteren. Het mooie is dat het respecteren van een afwijzing of weigering veel vrijheid geeft. Het dier voelt zich erkend, gezien en gehoord. Vanuit die ruimte ontstaat een nieuwe manier van interactie gebaseerd op wederzijds vertrouwen.
Dat vertrouwen is weer een krachtige basis om ruime kaders aan te bieden. Je weet tenslotte wat je aan elkaar hebt. Je kent elkaars grenzen en wensen. Als we constant alert zijn op wat onze dieren nodig hebben en hen daarin zo goed mogelijk faciliteren, creëren we ook voor hen de beleving van leven in vrijheid.
Het verhaal van Boy
Amerikaanse Stafford Boy komt na zijn knieoperatie voor Hersenwerk/ revalidatietraining bij mij op de hondenschool. Hier gaat natuurlijk een heel traject aan vooraf, want revalidatietraining is maatwerk. Voor de daadwerkelijke training vraag je informatie op bij de betrokken dierenarts of dierenfysiotherapeut. Wat mag de hond wel en vooral wat mag de hond niet. De dierenfysiotherapeut geeft aan dat in dit geval een struinpuzzel als Hersenwerk de beste training voor Boy zou zijn.
Dus op zoek naar leuke en bekende materialen voor het maken van een geschikte struinpuzzel. Helemaal leuk om te doen.
Antislipmat onder het materiaal. Voldoende ruimte om te Hersenwerken en alles ligt klaar voordat Boy en zijn geleider binnen komen. Zo leuk!
En dan komt Boy binnen, kijkt naar de struinpuzzel, snuffelt aan een handdoek en loopt weg om vervolgens al snuffelend door de schuur te lopen. Totaal geen aandacht voor mijn ‘zorgvuldig’ uitgezochte struinpuzzel, maar gewoon zijn eigen struinpuzzel. De geleider en ik laten het gebeuren.
Hoezo training is maatwerk? Ons doel is bereikt, want Boy voert een struinpuzzel uit. Alleen niet zoals verwacht, maar gewoon in alle vrijheid, zijn eigen keuze en wat heeft Boy mij weer veel geleerd.
Inge Masolijn, Hondenschool Masolijn
5 tips voor vrijheid door verrijking
- Geef je hond de kans om jouw kleren te besnuffelen als je thuiskomt. Zo kan hij kennismaken met allerlei nieuwe geuren. (je kunt ook een kledingstuk op de grond leggen)
- Geef je hond bij wandelingen voldoende gelegenheid om geurtjes op de route te ontdekken
- De boodschappen hebben allerlei geurtjes, zet eens een tas of doos met (veilige!) boodschappen neer en laat je hond hier aan ruiken. Houd lekkers bij de hand om te ruilen mocht hij toch iets eruit halen
- Maak een verrijkingsparcours met verschillende voorwerpen met verschillende luchtjes (bijv. kledingstukken van alle gezinsleden)
- Wissel eens geurdoekjes uit met andere hondenbezitters (leg een doekje op de vaste ligplaats van je hond zodat zijn lucht er aan komt en wissel deze na enkele dagen uit). Wedden dat jouw hond dit heel interessant vindt?
Uitgelicht: Nee is ook een keuze!
Om maar met de deur in huis te vallen: als het gaat om dierwelzijn is ‘nee mogen zeggen’ misschien wel de belangrijkste keuze. Want als deze keuze niet gehonoreerd wordt, kan het gevoel van welbevinden en welzijn bij het dier behoorlijk in het geding komen.
Waarom zegt het dier ‘nee!’?
Net als bij mensen kunnen er talloze redenen zijn. Het kan zijn omdat hetgeen je van hem vraagt te veel is. Je dier ziet door de bomen het bos niet meer en blokkeert. Het kan dan helpen om je vraag in kleinere stappen op te delen waardoor de situatie overzichtelijker wordt.
Een dier kan ook ‘nee!’ zeggen omdat het gevraagde hem in een situatie brengt die hij niet prettig vindt: een trailer, een natte ondergrond, in de buurt van iets of iemand die hij spannend vindt. Kijk dan of je de situatie kunt veranderen.
‘Nee!’ zeggen kan ook een manier zijn om aan te geven dat hij niet lekker in zijn lijf (of hoofd) zit, dat doorgaan ongemak of zelfs pijn veroorzaakt. De weigering is dan een belangrijke aanwijzing voor met name fysieke problemen.
In Hersenwerk werk je nauw samen en leer je letten op details in jullie communicatie. Hierdoor wordt het steeds makkelijker om te herkennen dat je dier ‘nee!’ zegt en krijg je ook steeds beter inzicht in het waarom.
Heel Holland Hersenwerkt
Stap 1: Leg je ‘vlag’ languit op de grond en laat je hond kennismaken met het materiaal
Stap 2: Pak er lekkers bij en strooi dit uit over de ‘vlag’ en laat je hond zoeken, gaat dit lekker ontspannen en gefocust dan kun je naar de volgende stap
Stap 3: Duw de ‘vlag’ iets in elkaar richting de vastgezette draad, strooi lekkers uit over de ontstane golfjes en laat je hond zoeken, gaat dit lekker ontspannen en gefocust dan kun je naar de volgende stap.
Stap 4: Duw de vlag stap voor stap iets verder in elkaar, kijk elke keer of je hond ontspannen en gefocust kan zoeken. Je kunt de draad wel of niet vastzetten. Als je de draad niet vastzet kan de stof iets meer uit elkaar geduwd worden, zet je de draad vast dan zal het hond meer moeite kosten om tussen de plooien te komen.
Dit Hersenwerkje stap voor stap zelf maken? In de Facebookgroep Hersenwerk voor honden vind je het stappenplan!
Veel plezier met Hersenwerk!
Namens het hele team van Hersenwerk voor dieren,
Marleen van Baal
Redactie HersenwerkSnuffels
Inge Masolijn – Hondenschool Masolijn
Saskia Blok – TTouch4animals
Marloes ter Morsche – Kwispelidee
Marieke Smit – Hondenschool Robbedoes, docent Hersenwerk voor dieren
Femke Verbeek – Verbeek organisatie & coaching – VA MVB InZicht
Marleen van Baal – Hersenwerk voor Dieren
Meer weten over Hersenwerk voor honden?
Boek Hersenwerk voor honden, zoveel meer dan een spelletje!
Met “Leer Hersenwerken met je hond in 7 stappen! leg je een stevige basis voor een hondenleven lang samen met plezier Hersenwerken”.
Hersenwerk InZicht: Vier weken lang ontvang je elke week opdrachten, film je jouw eigen Hersenwerk sessies en deel je die met je medecursisten. Je wordt begeleid door één van onze docenten. Deze unieke cursus kost €95,00!
Kijk ook eens in onze webshop voor leuke accessoires en kleding gebaseerd op de negen Hersenwerktypes.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.